IG Noble – humorystyczne „Nagrody Nobla”
Nagrody Ig Noble, będące parodią Nagród Nobla, są corocznie przyznawane za badania, które „najpierw śmieszą, a potem skłaniają do myślenia”. Te niezwykłe i często zabawne odkrycia naukowe dotyczą różnych dziedzin, w tym chemii.
Jednym z najbardziej niezwykłych, a zarazem fascynujących przykładów w dziedzinie chemii jest badanie dotyczące formowania się paprochów w pępku. W 2001 roku, australijski naukowiec – Karl Kruszelnicki z Uniwersytetu w Sydney otrzymał Ig Nobla za swoje badania nad tym, dlaczego paprochy zbierają się w pępkach ludzi. Eksperymenty przeprowadzono poprzez zbieranie próbek paprochów od ochotników, różniących się wiekiem, płcią, masą ciała, a także stylem życia. Następnie analizowano skład, ilość i rodzaj paprochów, uwzględniając czynniki takie jak rodzaj ubrań, struktura i głębokość pępka. Badanie to przyczyniło się do głębszego zrozumienia mikrośrodowisk skórnych i interakcji między skórą a tkaninami.
Chociaż na pierwszy rzut oka badanie to może wydawać się komiczne, przyniosło ono cenne wnioski dotyczące mikrośrodowiska skóry oraz interakcji między ciałem a materiałami, z których wykonane są ubrania. Wyciągnięto z niego kilka zaskakujących wniosków:
– paprochy w pępku złożone są w większości z włókien pochodzących z odzieży wymieszanymi z włosami oraz komórkami skóry
– migrują one od bielizny w górę a nie jak początkowo sądzono – do dołu, w kierunku bielizny. Jest to skutek tarcia włosków skóry o majtki
– ich charakterystyczny niebieski kolor spowodowany jest niebieskimi włóknami, które dość powszechnie występują w odzieży
To doskonały przykład, jak Ig Noble promuje naukę poprzez humor i nietypowe podejście do badawcze.
W 1995 roku, nagroda w dziedzinie biologii została przyznana za badanie pokazujące, że kurczaki, którym podwiązano ogon, chodzą w sposób podobny do dinozaurów. To odkrycie przyczyniło się do lepszego zrozumienia ewolucji i ruchu dwunożnych stworzeń.
Badacze w dziedzinie medycyny otrzymali Ig Nobla za eksperyment, w którym odkryli, że myszy po przeszczepie serca żyją dłużej, słuchając muzyki operowej. To odkrycie nie tylko podkreśla niewyjaśnione jeszcze związki między dźwiękiem a zdrowiem biologicznym, ale także otwiera nowe możliwości badawcze dotyczące wpływu muzyki na zdrowie psychiczne i fizyczne, a także na procesy gojenia.
W 1995 roku, nagroda w dziedzinie psychologii została przyznana za badanie metod rzucania spaghetti na ścianę. To ekscentryczne badanie dostarcza cennych informacji na temat ludzkich zachowań i procesów decyzyjnych, badając, w jaki sposób ludzie podejmują decyzje w nietypowych sytuacjach. Badanie to może wydawać się komiczne, ale oferuje unikalny wgląd w procesy myślowe i kreatywność, które są kluczowe w rozwiązywaniu problemów.
Nagrody Ig Noble w dziedzinie chemii i innych nauk to wspaniały przykład, jak nauka może być zarówno zabawna, jak i pouczająca. Badania te, choć z pozoru absurdalne, często prowadzą do ciekawych odkryć i zaskakujących wniosków. Są one przypomnieniem, że nauka nie zawsze musi być poważna i że istnieje miejsce na humor w świecie badań naukowych.
